Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 11-06-2013 r. – III AUa 1450/12

UZASADNIENIE

I. B. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. z dnia 1 grudnia 2011 r. stwierdzającej, że z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej jako osoba podlegająca obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, nie podlega ona dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach: od dnia 1 lutego 2011 r. do dnia 28 lutego 2011 r. i od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia 31 sierpnia 20l1 r., z uwagi na nieterminowe opłacenie składek za miesiące: luty, lipiec i sierpień 2011 r. Odwołująca podniosła, że należności wskazane w zaskarżonej decyzji zostały opłacone w terminie przewidzianym ustawą.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 lipca 2012 r. Sąd Okręgowy w Płocku zmienił decyzję ZUS i stwierdził, że I. B. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej jako osoba podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach od dnia 1 lutego 2011 r. do dnia 28 lutego 2011 r., od dnia 1 lipca 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2011 r.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. B. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie handlu – sklep spożywczo-przemysłowy w M.. Z tytułu prowadzonej działalności podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, zgłosiła się również do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W dniach: 10 marca 2011 r., 10 sierpnia 2011 r. i 12 września 2011 r. odwołująca dokonała wpłaty składek na ubezpieczenie chorobowe, w placówkach pocztowych w formie gotówkowej. Odwołującą od lutego 2003 r. wiąże z Bankiem (…) S.A. w B. umowa rachunku bankowego Konto G. Składka. Zgodnie § 1 tej umowy, przedmiotem umowy jest otwarcie i prowadzenie rachunku bankowego pod nazwą konto G. Składka służącego wyłącznie do regulowania płatności z tytułu ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenia zdrowotnego oraz zobowiązań podatkowych. Z kolei § 5 stanowi, że bank realizuje dyspozycje obciążenia konta G. Składka i uznania odpowiedniego rachunku ZUS lub US złożone przez posiadacza konta w urzędzie pocztowym po dokonaniu wpłaty gotówkowej odpowiadającej kwocie zadysponowanej w złożonych poleceniach przelewu. Wyżej wymienione polecenia przelewu posiadacz konta składa w wybranym urzędzie pocztowym na specjalnym formularzu, a wydana kopia tego polecenia przelewu opatrzona odciskiem pieczęci ( datownikiem ) urzędu pocztowego stanowi jednocześnie potwierdzenie dokonania wpłaty gotówkowej na konto G. Składka. Jak wynika z § 6.1. bank realizuje dyspozycje posiadacza konta w następnym dniu roboczym po dokonaniu wpłaty i złożeniu polecenia przelewu w urzędzie pocztowym do godz. 18.00. W przypadku dokonania wpłaty po tej godzinie, polecenie przelewu jest realizowane w drugim dniu roboczym po dokonaniu wpłaty. Przedmiotowe wpłaty z tytułu składek objęte zaskarżoną decyzją zostały przyjęte w urzędzie pocztowym w gotówce, następnie zostały przekazane na Pocztowe Konto Firmowe odwołującej w (…) S.A., po czym za pośrednictwem tegoż konta zostały przekazane na konto ZUS. Na koncie organu rentowego należności z tytułu powyższych składek wpłynęły następnego dnia , tj. odpowiednio 11 marca, 11 sierpnia i 13 września 2011 r.

Organ rentowy w dniu 2 listopada 2011 r. nie wyraził zgody na przywrócenie ubezpieczonej terminu na opłacenie składek po terminie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołanie za zasadne. Przywołał art. 47 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 60 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa w związku z art. 31 ustawy systemowej dot. kwestii opłacania składek. Wskazał, że za termin dokonania zapłaty składek uważa się przy zapłacie gotówką – dzień wpłacenia kwoty w placówce pocztowej a przy w obrocie bezgotówkowym – dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej na podstawie polecenia przelewu. Zaznaczył, że odwołująca wpłat należnych składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe dokonała w formie gotówkowej w placówce pocztowej w dniach: 10 marca 2011 r. , 10 sierpnia 2011 r. i 12 września 2011 r. zachowując zatem termin do dokonania zapłaty, określony w/w przepisami Ordynacji podatkowej. Okoliczność posiadania konta G. Składka i obciążenia rachunku ZUS z tytułu dokonanych poleceń przelewu, zdaniem Sądu nie ma znaczenia i nie wpływa na ocenę, że wnioskodawczyni uchybiła terminowi do dokonania zapłaty składki, gdyż z wykładni art. 60 ustawy Ordynacja podatkowa wynika , że w przypadku tych płatników składek, którzy uprawnieni są do opłacania składek w formie gotówkowej ( tak jak w przypadku odwołującej ), o tym czy został zachowany termin płatności decyduje data stempla banku, placówki pocztowej lub (…) widniejąca na druku wpłaty. W tej sytuacji brak było podstaw do uznania , że dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w przypadku wnioskodawczyni ustało od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego , za który nie opłacono składki w terminie , jak to przyjął organ rentowy .

Apelację od wyroku złożył organ rentowy, zarzucając Sądowi sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez przyjęcie, że I. B. wpłacała w formie gotówkowej w terminie należne składki na ubezpieczenie chorobowe za miesiące luty, lipiec i sierpień 2011 r. zachowując prawo do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, pomimo istnienia dowodów świadczących o tym, że składki za w/w miesiące były wpłacane po terminie w formie bezgotówkowej, co spowodowało ustanie ubezpieczenia. Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania od zaskarżonej decyzji ZUS.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do przesądzenia czy I. B. dokonała opłacenia składek na dobrowolne ubezpieczenia chorobowe za luty, lipiec i sierpień 2011 r. w terminie. Odpowiedź negatywna oznaczałaby wyłączenie odwołującej z w/w ubezpieczenia za miesiące luty i lipiec – sierpień 2011 r., czego dotyczyła skarżona decyzja. Bezspornym jest, że skarżąca dokonała wpłaty gotówkowej na Poczcie Polskiej w ramach łączącej ją z Bankiem (…) umowy o prowadzenie konta G. Składka służącego regulowaniu płatności na ubezpieczenia społeczne w dniach 10 marca, 10 sierpnia i 10 września 2011 r., odpowiednio na składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za luty, lipiec i sierpień 2011 r. Kwestią do rozstrzygnięcia było czy wpłata ta została dokonana w terminie wynikającym z art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz.U.2009.205.1585 z zm.) tj. do 10 dnia następnego miesiąca. W szczególności istotne było to, czy zapłata dokonywana przy użyciu w/w konta, miała charakter gotówkowy czy też bezgotówkowy. Art. 31 ustawy systemowej odsyła bowiem do odpowiednio stosowanych przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t.. Dz.U.2012.749 z zm.), które w art. 60 § 1 przewidują, że za termin dokonania zapłaty podatku uważa się przy zapłacie gotówką – dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, biurze usług płatniczych lub w instytucji płatniczej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta a przy obrocie bezgotówkowym – dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej na podstawie polecenia przelewu. Sąd Okręgowy wskazał, że odwołująca dokonała wpłaty gotówkowej, co oznacza że dokonała jej w ostatnim możliwym terminie i do opóźnienia nie doszło. Organ rentowy argumentował natomiast, że wpłata miała charakter bezgotówkowy, a uznanie konta płatnika nastąpiło dopiero w dniu następnym, co wynika z regulaminu konta, a zatem odwołująca uchybiła terminowi płatności.

Sąd Apelacyjny przyznaje tu rację Sądowi Okręgowemu i stoi na stanowisku, że pomimo pewnej specyfiki wynikającej z faktu dokonania opłat za pomocą konta G. Składka, wpłata odwołującej miała charakter gotówkowy w rozumieniu wyżej przytoczonych przepisów. W istocie bowiem, pomimo że operacja finansowa jest realizowana przy użyciu konta płatnika w Banku (…), to sama płatność następuje w formie gotówkowej. Płatnik musi uiścić gotówką żądaną kwotę w placówce pocztowej, która następnie przekazywana jest już na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie jest to zatem sytuacja, w której osoba zainteresowana przez zwykłą dyspozycję skierowaną do banku powoduje transfer pieniędzy z jednego konta na drugie, sama operacja jest tożsama z wpłatą gotówki w okienku pocztowym, które następnie są przekazywane ZUS-owi. Co należy zaznaczyć taka forma nie stanowiła naruszenia art. 47 ustawy, bowiem art. 4e pozwalał mikroprzedsiębiorcom na opłacanie składek również w formie przekazu pocztowego lub w formie przekazu pieniężnego.

Reasumując – zgodnie z treścią art. 60 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej wnioskodawczyni dokonała wpłat w terminie – odpowiednio 10 marca, 10 sierpnia i 12 września 2011 r. W tym ostatnim przypadku, jak słusznie zauważył Sąd Okręgowy 10 dzień miesiąca przypadał w sobotę, co zgodnie z art. 12 § 5, pozwalało na uiszczenie opłaty 12 września. Zatem decyzja o wyłączeniu odwołującej z ubezpieczenia dobrowolnego chorobowego w związku z treścią art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej nie była zasadna, a Sąd pierwszej instancji zmieniając ją i uznając, że w przedmiotowym okresie I. B. podlegała w/w ubezpieczeniu, wydał prawidłowe rozstrzygnięcie. Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację.

źródło: http://orzeczenia.lodz.sa.gov.pl/